U Kulturnom centru u Trebinju promovisana je monografija “Nevesinjska brigada u ratu 1992-1995”, autora Zorana Janjića, svojevrsno svjedočanstvo o otadžbinskom ratu i ulozi jedne od najslavnijih brigada Vojske Republike Srpske /VRS/, odlikovane Ordenom Nemanjića.
Pukovnik Janjić, koji je bio je pripadnik te brigade, kaže da je riječ o prvoj monografiji o herojskoj nevesinjskoj brigadi u kojoj je želio da na jednom mjestu objedini sva dešavanja i za buduće generacije sačuva od zaborava borbu za odbranu Hercegovine i stvaranje Republike Srpske.
“Nisam mogao da dopustim da se zaboravi šta se sve događalo u dvije mitrovdanske bitke, 1992. i 1994. godine, i kako je Nevesinjska brigada, uz pomoć drugih jedinica Hercegovačkog korpusa, stala na branik otadžbine, našeg dostojanstva i golog opstanka i kakvu je nevjerovatnu hrabrost ispoljila – ne samo brigada, nego i sve ono što se nalazilo iza linije fronta i što je radilo za front”, rekao je Janjić.
On je dodao da mu je drugi, jednako važan motiv, bila želja da kaže istinu o ratu.
Janjić ističe da su mu izvori za kreiranje hronologije brigade bili, prije svega, “živa riječ” učesnika tih ratnih zbivanja, zatim i zvanični vojni dokumenti brigade i korpusa, ali i dokumenti i publikacije o ratu na ovom području koji su pisani “s druge strane fronta”, iz pera hrvatskih i bošnjačkih vojnih starješina.
Načelnik opštine Nevesinje Milenko Avdalović rekao je da je, uz pregalaštvo i požrtvovanje, za pisanje monografije o brigadi koja je “najbolja u najboljem korpusu Vojske RS” bila potrebna i ogromna hrabrost, te da je takvom izazovu mogao uspješno da odgovori samo autentičan učesnik tih događaja.
Avdalović je naglasio da se Janjić potvrđuje i kao izuzetan poznalavac ljudi, događaja i područja gdje je brigada dejstvovala, napominjući da se to u ovoj knjizi, kao u rijetko kojoj, manifestuje kroz obilje vlastitih imena i prezimena, naziva sela, brda, rijeka i rječica, potoka, kota i drugih geografskih pojmova.
“I ne samo na ovom području, pripadnici Nevesinjske brigade i Hercegovačkog korpusa borili su se i ginuli i na Bisernom kod Goražda, i na Rogoju, Trnovu, Žuči, na Nišićkoj visoravni, čak i kod Glamoča, do kojeg su neprekidno putovali tri dana i tri noći”, podsjetio je Avladović.
Novinar i književnik Šćepan Aleksić istakao je da monografija Zorana Janjića u prvom redu podsjeća na jedno nesrećno vrijeme, a da je njen drugi zadatak da o tom vremenu iznese istinu.
Treća uloga knjige je, kako je rekao, da o svemu narednim vijekovima i generacijama ostane pisani trag, da bi istoričari, kad više ne bude svjedoka, imali na osnovu čega da pišu istoriju.
On je dodao da autor, za razliku od većine drugih, čini to na jedan osoben način.
“On ne koristi samo srpske izvore i dokumente, nego i hrvatske i muslimanske, zbog čega je, najvjerovatnije, njegovo svjedočenje i najbliže istini od svih koji su pisali i pišu knjige ove vrste. A pisali su ih i piši mnogi, mi Srbi izgleda ponajmanje i ponajrjeđe”, dodao je Aleksić.
Predsjednik Skupštine gradske Boračke organizacije Trebinje Pero Mišeljić istakao je da su svi Hercegovci bili skupa i u istom stroju kada je trebalo stati na branik srpske Hercegovine, te da su i Trebinjci i Nevesinjci u toj ratnoj epopeji izdržali velike udare mnogostruko jačeg neprijatelja.
On je istakao da će u i istoriji ostati zapamćeno junaštvo i požrtvovanost vojnika u odbrani Nevesinja i cijele Hercegovine Mitrovdana 1992. i 1994. godine.
U programu promocije učestvovali su i pjesnik Novica Telebak i narodni guslar Branko Milićević.